THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Thông tin chung
- Tên luận án: Nghiên cứu tiềm năng và đề xuất sử dụng đất sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững tại huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên
- Mã số: ĐH2017-TN09-03
- Chủ nhiệm đề tài: Trần Thị Thu Hiền
- Tổ chức chủ trì: Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật - Đại học Thái Nguyên
- Thời gian thực hiện: Từ tháng 01 năm 2017 đến tháng 12 năm 2018
2. Mục tiêu
Góp phần bổ sung và hoàn thiện cơ sở lý luận khoa học cho việc sử dụng đất sản xuất nông nghiệp bền vững khu vực miền núi phía Bắc.
Xây dựng cơ sở dữ liệu về tiềm năng đất sản xuất nông nghiệp, làm căn cứ định hướng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp bền vững trên địa bàn huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
3. Tính mới và sáng tạo
- Bằng phương pháp khoa học đánh giá được tiềm năng đất sản xuất nông nghiệp từ đó đề xuất cơ cấu sử dụng đất, các loại hình sử dụng đất cho từng tiểu vùng theo hướng phát trển bền vững đất sản xuất nông nghiệp của huyện Đông Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
- Góp phần bổ sung phương pháp luận về đánh giá đất sản xuất nông nghiệp phục vụ phát triển bền vững sản xuất nông nghiệp ở các huyện miền núi phía Bắc.
- Phạm vi thời gian: thời gian nghiên cứu từ năm 2013 đến 2016.
4. Kết quả nghiên cứu
1) Đồng Hỷ là huyện miền núi nằm ở phía Bắc của tỉnh Thái Nguyên với 15 xã và 3 thị trấn. Tổng diện tích tự nhiên của Đồng Hỷ là 45.440,6 ha. Đất sản xuất nông nghiệp là 15.250.9 ha, chiếm 33,6% tổng diện tích đất tự nhiên toàn huyện. Theo bản đồ thổ nhưỡng phân loại đất theo nguồn gốc phát sinh của huyện Đồng Hỷ, đất sản xuất nông nghiệp của huyện có 7 loại: đất phù sa không được bồi chua, đất phù sa ngòi suối, đất nâu vàng trên phiến thạch sét, đất nâu vàng trên phù sa cổ, đất vàng nhạt trên đá cát, đất đỏ vàng trên đá phiến sét, đất dốc tụ.
2) Huyện Đồng Hỷ có 8 loại sử dụng đất sản xuất nông nghiệp chính với 48 kiểu sử dụng đất phổ biến gồm: loại sử dụng đất 2 lúa, 2 lúa -1 màu, 1 lúa, 1 lúa - 2 màu, 1 lúa -1 màu, chuyên rau, cây hàng năm, cây lâu năm có diện tích 8.052,5 ha. Trong đó, loại sử dụng đất cây lâu năm (chè) chiếm diện tích lớn nhất là 5.291,94 ha, tiếp đến là loại sử dụng đất 2 lúa với diện tích 4.183,89. Điều này chứng tỏ cây chè và cây lúa là 2 cây trồng chủ đạo của huyện. Về hiệu quả kinh tế: Các loại sử dụng đất có hiệu quả kinh tế rất cao là LUT: chuối - gừng, chè (tiểu vùng 1), LUT: riềng, chè (tiểu vùng 2), LUT: chuyên rau, ớt, táo, ổi, chè (tiểu vùng 3). Các loại sử dụng đất có hiệu quả kinh tế thấp ở 3 tiểu vùng chủ yếu là LUT 1lúa.
3) Bản đồ đơn vị đất đai của huyện Đồng Hỷ tỷ lệ 1/25000 có 112 đơn vị đất đai. Diện tích trung bình của mỗi một LMU là 5,47 ha. LMU số 29 có diện tích lớn nhất (2.169,46 ha) và LMU số 74 có diện tích nhỏ nhất (0,02 ha). Kết quả đánh giá tiềm năng của 8 LUT cho thấy: diện tích đất thích hợp trồng 2 vụ lúa/năm ở mức S1 chiếm 30,69% tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp; diện tích đất thích hợp trồng 2 vụ lúa 1 vụ màu ở mức S1 chiếm 39,16%; diện tích đất thích hợp trồng 2 vụ màu 1 vụ lúa ở mức S1 chiếm 24,57%; diện tích đất thích hợp trồng 1 vụ lúa ở mức S1 chiếm 34,21%; diện tích đất thích hợp chuyên rau ở mức S1 chỉ chiếm 10,29%; diện tích đất thích hợp trồng 1 vụ lúa 1 vụ màu ở mức S1 chiếm đến 43,07%; diện tích đất thích hợp cây hàng năm ở mức S1 chỉ chiếm 23,90%; diện tích đất thích hợp trồng cây lâu năm ở mức S1 chiếm 50,19%,
4) Những định hướng phát triển mô hình sản xuất nông nghiệp bền vững là duy trì và phát triển loại sử dụng đất 2 lúa nhưng theo hướng sản xuất hàng hóa có chất lượng cao để nâng cao giá trị thu nhập. Đối với loại sử dụng đất lúa mùa nên ưu tiên phát triển các kiểu sử dụng đất có tính bền vững cao, đặc biệt là kiểu sử dụng đất lúa Xuân - lúa Mùa - rau Đông, đây là kiểu sử dụng đất có mặt ở cả 3 tiểu vùng. Đối với loại sử dụng đất chuyên rau tập trung phát triển ở các xã Hóa Thượng, Linh Sơn, Huống Thượng, Thị trấn Chùa Hang để tạo thành tiểu vùng sản xuất hàng hóa. Cây hàng năm: đề xuất mở rộng diện tích trồng cây dược liệu (gừng, la hán..) lên diện tích khoảng 75 ha ở các xã Văn Lăng, Tân Long, Hòa Bình… Đây là mô hình mới đã chứng minh được hiệu quả trên đất ở tiểu vùng 1 (hộ gia đình ông Vương Văn Dính xóm Bản Tèn, xã Văn Lăng của huyện Đồng Hỷ); Ngoài ra đề xuất mở rộng diện tích trồng riềng ở các xã trong tiểu vùng 2.
5. Sản phẩm
* Sản phẩm khoa học
Bài báo đăng tạp chí trong nước 03 bài cụ thể như sau:
- Trần Thị Thu Hiền, Đàm Xuân Vận, Quyền Thị Dung, Ninh Văn Quý (2016), “Nghiên cứu đặc điểm, tính chất đất và đánh giá hiệu quả của một số loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp chính trên địa bàn huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên ”, Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, số 17, tr. 25 - 32.
- Trần Thị Thu Hiền, Đàm Xuân Vận, Phạm Văn Hải, Nguyễn Thùy Linh (2016), “Đánh giá tình hình biến động đất nông nghiệp giai đoạn 2011-2015; Đặc điểm tiềm năng, một số loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp và định hướng sử dụng đất trên địa bàn huyện Đồng Hỷ, Tỉnh Thái Nguyên” Tạp chí khoa học và Công nghệ Thái Nguyên, 153 (08), tr. 141 - 149.
- Trần Thị Thu Hiền, Đàm Xuân Vận, La Thị Cẩm Vân, Hoàng Anh Dũng, (2016), “Kết quả theo dõi một số mô hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp điển hình trên địa bàn huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên” Tạp chí khoa học và Công nghệ Thái Nguyên, 157, tr. 113 - 121.
* Sản phẩm đào tạo
Đề tài là một phần nội dung trong luận án tiến sĩ.
* Sản phẩm ứng dụng
Báo cáo kết quả của đề tài là nguồn tài liệu tham khảo cho sinh viên và các nhà khoa học quan tâm.
6. Phương thức chuyển giao, địa chỉ ứng dụng, tác động và lợi ích mang lại của kết quả nghiên cứu:
- Phương thức chuyển giao
Sau khi kết thúc đề tài đề xuất được một số loại hình sử dụng đất bền vững trên địa bàn huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
Báo cáo kết quả của đề tài là nguồn tài liệu tham khảo cho sinh viên và các nhà khoa học quan tâm.
- Địa chỉ ứng dụng
+ UBND huyện Đồng Hỷ
+ Toàn bộ các hộ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Đồng Hỷ
- Tác động và lợi ích mang lại của kết quả nghiên cứu:
+ Phân vùng kinh tế sinh thái huyện theo đơn vị hành chính chia làm 3 tiểu vùng. Xác định đất sản xuất nông nghiệp cho từng tiểu vùng để làm cơ sở đánh giá đất, đề xuất sử dụng đất bền vững cho từng tiểu vùng trên địa bàn huyện Đồng Hỷ.
+ Kết quả nghiên cứu xây dựng được cơ sở dữ liệu về tiềm năng đất sản xuất nông nghiệp, làm căn cứ để định hướng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp thích hợp, hiệu quả và bền vững trên địa bàn huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
+ Kết quả của luận án góp phần bổ sung và hoàn thiện cơ sở lý luận và thực tiến về sử dụng hợp lý đất sản xuất nông nghiệp ở khu vực miền núi phía Bắc.
INFORMATION ON RESULTS
1. General information
- Project title: Researching information system for land unit mapping for evaluating and proposing sustainable agricultural production land use in Dong Hy district, Thai Nguyen province
- Code number: ĐH 2017-TN09-03
- Coordinator: Tran Thi Thu Hien
- Implementing institution:College of Economics - Engineering - Thai Nguyen University
- Duration: from 2017 to 2018
2. Objective
It contributes to supplying and fulfilling the scientific theoretical basis for land use for sustainable agricultural production in hilly areas.
Assessing the status of land usage for agricultural production Orienting for sustainable land use in Dong Hy District, Thai Nguyen Province.
3. Creativeness and innovativeness
- Potential of agricultural production land was assessed by the scientific method, since then, there are proposals on land use structure, land use types for each subregion towards sustainable land development for agricultural production of Dong Hy District, Thai Nguyen Province.
- It contributes to supplying assessment methodology on land for agricultural production serving sustainable development of agricultural production in the Northern mountainous districts.
4. Research results
1) Dong Hy is a mountainous district located in the northern region of Thai Nguyen Province and is composed of 15 communes and 3 towns. A total natural land area of Dong Hy District is 45,440.6 hectares. Land for agricultural production is 15.250.9 hectares, accounting for 33.6% of total natural land area of the whole district.
According to edaphological map, soil classification according to soil origins of the Dong Hy District, land for agricultural production in the district has 7 types: alluvial soil without neutral compensation and less acid, alluvial soils from rivers and streams, yellowish-red soil on acid magmatic rocks, yellowish-brown soil on ancient alluvium, light yellow soil on sandstone, yellowish-red soil on clay shale and convergent slope soil.
2) There were 8 land use types for agricultural production with 48 popular land use types of Dong Hy District. Of which, the largest area of land use type for perennial trees (tea) was 5,291.94 ha, followed by land use types with 2 rice crops of 4,183.89 ha. This proves that tea plants and rice plants are two main crops of the district. Economic efficiency: The land use types with a very high economic efficiency is LUT for banana - ginger, tea (subregions 1), LUT for galangal, tea (subregions 2), LUT for specialized vegetable, chili , apple, guava and tea (subregions 3). The land use type with a low economic efficiency at 3 subregions were mainly LUT with 1 rice crop.
3) The land units map of Dong Hy District with a 1:25000 scaled map are developed by 7 land unit maps overlaid. On the map of the district’s land units, there are with 112 land units. The average area of each LMU is 5.47 ha . LMU No. 29 has the largest area (2,169.46 ha) and LMU No. 74 has the smallest area (0.02 ha). Potential assessment results of 8 LUTs have showed that appropriate land areas to plant 2 rice crops, 2 rice crops and subsidiary crop, and 2 subsidiary crops and 1 rice crop per year at S1 accounted for 30.69%, 39.16% and 24.57% of a total area of agricultural land, respectively;
4) Orientations of development of sustainable model of agricultural production is to maintain and develop the land use types with 2 rice crops, towards produce high-quality goods to enhance the value of income. Land use type for season rice should prioritize the development of land use patterns with high sustainability, especially land use types for spring rice - season rice - winter vegetables. This is a land use type appeared in all three subregions. Land use type for specialized vegetable was focused on development in communes of Hoa Thuong, Linh Son, Huong Thuong and Chua Hang Town to form subregions for commodity production. Annual crops: Area for planting pharmaceutical herbals (ginger, Siraitia grosvenorii, etc.) was proposed for expansion about 75 hectares in communes of Van Lang, Tan Long, Hoa Binh, etc. This new model has been proven land efficiency in the land in subregion 1 (such as Mr. Vuong Van Dinh’s household located in Ban Ten Hamlet, Van Lang Commune, Dong Hy District). It was also proposed for expansion of galangal acreage in communes in the subregion 2.
5. Products
5.1. Scientific products
Articles published in domestic magazines: 03 articles
- Tran Thi Thu Hien, Dam Xuan Van, Quyen Thi Dung, Ninh Van Quy (2016), “Study on soil characteristics and properties and evaluate the effectiveness of some types of land use for major agricultural production in the province in Dong Hy district, Thai Nguyen province ”, Journal of Agriculture and Rural Development, No. 17, 201, p. 25 - 32.
- Tran Thi Thu Hien, Dam Xuan Van, Pham Van Hai, Nguyen Thuy Linh (2016), "Assessing the situation of agricultural land changes in the period of 2011-2015; Potential characteristics, some types of agricultural land use and land use orientation in Dong Hy district, Thai Nguyen province "Thai Nguyen Science and Technology Journal, vol. 153 (08), p. 141 - 149.
- Tran Thi Thu Hien, Dam Xuan Van, La Thi Cam Van, Hoang Anh Dung, (2016), "Results of monitoring some models of typical agricultural land use in Dong Hy district, Thai province Nguyen ”Thai Nguyen Science and Technology Magazine, vol. 157, p. 113 - 121
5.2. Training products
- The topic is part of the content of the doctoral thesis.
5.3. Product application
The report of the results of the project is a reference source for students and interested scientists.
6. Transfer alternatives, application institutions, impacts and benefits of research results
- Transfer alternatives
+ After finishing the project, some types of sustainable land use are proposed in Dong Hy district, Thai Nguyen province.
+ The report of the results of the project is a reference source for students and interested scientists.
- application institutions
+ Dong Hy District People's Committee
+ All agricultural production households in Dong Hy district
- Impacts and benefits of research results:
+ Ecological economic zoning of the district under administrative unit was divided into three subregions. Land for agricultural production of each subregion was determined and used as a basis for land evaluation and proposals of sustainable land use for each subregion.
+ The research results are to build databases on potential of land for agricultural production, as the basis of orientations of appropriate efficient and sustainable land use for agricultural production in Dong Hy District, Thai Nguyen Province.
+ The dissertation’s results have contributed to supplement and completion of the theoretical and practical establishments about the rational land use for agricultural production in the North Midland and Mountainous region.
